Muzea na wolnym powietrzu prezentują i odtwarzają krajobraz kulturowy polskiej wsi, wsi którą pamiętają nasi dziadkowie i nasi rodzice. W zaciszach chat możemy podglądać wnętrza domostw, liczne sprzęty i ozdoby oraz poznać obrzędowość ludową danego obszaru. W muzeum na wolnym powietrzu odnajdziemy sielski i wiejski krajobraz, którego tłem są zazwyczaj lasy, odpoczynek jest zatem gwarantowany. Zapraszam na wycieczkę po 10 (plus 1) najciekawszych muzeach we wschodniej, południowej oraz południowo – zachodniej części Polski.
1. Bóbrka (województwo podkarpackie) – wśród lasów, 12 km od Krosna, położone jest Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza. Na terenie najstarszej na świecie kopalni ropy naftowej, czynnej do dziś możemy oglądać zabytkowe obiekty i urządzenia górnictwa naftowego, gazownictwa oraz przemysłu rafineryjnego. Strona internetowa muzeum
2. Lublin (województwo lubelskie) – w Muzeum Wsi Lubelskiej zostały zaprezentowane charakterystyczne zabudowy dla Wyżyny Lubelskiej, Roztocza i Powiśla, które uzupełniają żyjące w Muzeum liczne zwierzęta. Strona internetowa muzuem
3. Nowy Sącz (województwo małopolskie) – Sądecki Park Etnograficzny odtwarza i prezentuje dawną wieś sądecką. Prawie całość zabudowań prezentowanych w Muzeum jest obiektami oryginalnymi, przeniesionymi z macierzystych wsi, gdzie możemy podziwiać ekspozycje wnętrz mieszkalnych, gospodarczych i przemysłowych. Całość dopełnia dobrze skomponowana zieleń. Strona internetowa
4. Opole (województwo opolskie) – Muzeum Wsi Opolskiej prezentuje zagrody z regionu oleskiego i opolskiego oraz kościół, szkołę, karczmę i inne zabudowania wsi. Wokół zagród zostały założone ogródki warzywne i ziołowe, które dopełniają krajobraz wokół budynków mieszkalnych. Strona muzeum
5. Pstrążna (województwo dolnośląskie) – w malowniczo położonym Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego prezentowane są obiekty budownictwa drewnianego, w których we wnętrzach zostały zaprezentowane sprzęty używane w XVIII w.
6. Pszczyna (województwo śląskie) – Zagroda Wsi Pszczyńskiej znajdująca się w cieniu drzew prezentuje kilkanaście zabytkowych obiektów z okolic Pszczyny, m.in. młyn z wiatrakiem służący do przygotowania kasz i pasz. Strona muzeum
7. Sanok (województwo podkarpackie) – u stóp Gór Sanocko – Turczańskich na obszarze 38 ha w Muzeum Budownictwa Ludowego prezentowanych jest ponad 100 drewnianych obiektów, prezentowane są tu zabudowania takich grup etnicznych jak: Bojkowie, Łemkowie, Pogórzanie i Dolinianie. Prócz zabudowań mieszkalnych prezentowane są w Muzeum zabudowania sakralne, użyteczności publicznej oraz obiekty przemysłowe. Strona internetowa muzeum
8. Tokarnia (województwo świętokrzyskie) – podzielone na wiele sektorów Muzeum Wsi Kieleckiej (Odział Park Etnograficzny w Tokarni) prezentuje drewniane budownictwo ludowe oraz odtwarza typowy układ wsi dla Gór Świętokrzyskich, Wyżyny Krakowsko – Częstochowskiej, Wyżyny Sandomierskiej oraz Niecki Nidziańskiej. Strona internetowa muzeum
9. Wasików (województwo podlaskie) – w Białostockim Muzeum Wsi prezentowane zbiory dokumentują kulturę Białostocczyzny, na szczególną uwagę zasługują kolekcje narzędzi łowieckich oraz związanych z rybołówstwem, rolnictwem i leśnictwem. Strona internetowa muzeum
10. Wygiełzów (województwo małopolskie) – obecnie w Nadwiślańskim Parku Etnograficznym prezentowanych jest 25 zabytkowych obiektów oraz m.in. pasieki, studnie i kapliczki będące uzupełnieniem dla zagród. W Muzeum prezentowane są narzędzia dawnych rzemieślników, na tabliczkach przybliżono nam charakterystykę dawnych zawodów m.in. bartnictwa. Strona internetowa muzeum
11. Zalipie (województwo małopolskie) – w Zagrodzie Felicji Curyłowej we wnętrzach domu możemy podziwiać malowidła słynnej malarki oraz wyposażenie mieszkalne. Felicja Cyryłowa była najsłynniejszą malarką z Zalipia. Polecam spacer wokół wsi, podczas, którego można podziwiać kunszt i wykonanie malowideł na elewacjach domów, stodół, studni oraz we wnętrzu kościoła. Strona internetowa
Pozostałe skanseny w regionie południowej i wschodniej Polski:
Białowieża (województwo podlaskie) – prywatny Skansen
Biłgoraj (województwo lubelskie) – Zagroda Sitarska
Chorzów (województwo ślaskie) – Górnośląski Park Etnograficzny
Ciechanowiec (województwo podlaskie) – Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka
Dobczyce (województwo małopolskie) – Skansen
Guciów (województwo lubelskie) – Zagroda Guciów
Hola (województwo lubelskie) – Skansen Kultury Materialnej Chełmszczyzny i Podlasia
Janowiec (województwo lubelskie) – Muzeum Nadwiślańskie Oddział Muzeum Zamek w Janowcu
Kolbuszowa (województwo podkarpackie) – Muzeum Kultury Ludowej
Markowa (województwo podkarpackie) – Skansen Zagroda – Muzeum
Puńsk (województwo podlaskie) – Muzeum Litewskiego Centrum Kultury Ludowej
Sidzina (województwo małopolskie) – Muzeum Kultury Ludowej
Studziwody (województwo podlaskie) – Muzeum Małej Ojczyzny
Sucha (województwo podlaskie) – Muzeum Architektury Drewnianej Regionu Siedleckiego
Szymbark (województwo małopolskie) – Skansen Wsi Pogórzańskiej im. Prof. Romana Reinfussa
Tarnów (województwo małopolskie) – Muzeum Etnograficzne
Wambierzyce (województwo dolnośląskie) – Skansen Muzeum
Zakopane (województwo małopolskie) – Oddziały Muzeum Tatrzańskiego im. Dra Tytusa Chałubińskiego – Muzeum Powstania Chochołowskiego, Zagroda Sołtysów w Jurgowie, Dwór w Łopusznej i Zagroda Korkoszów w Czarnej Górze
Zawoja Markowa (województwo małopolskie) – Skansen Babiogórski im. Józefa Żaka
Zubrzyca Górna (województwo małopolskie) – Orawski Park Etnograficzny
Zyndranowa (województwo podkarpackie) – Muzeum Kultury Łemkowskiej
